ZUS z nową wersją bazy danych DB2

Comarch wspólnie z firmą IBM przeprowadził prace migracyjne głównego systemu bazy danych IBM Db2 w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Zakład aktualnie korzysta z wydajniejszej wersji systemu, jaką jest 10 CM (ang. Conversion Mode). Wcześniej używana była wersja 9 NFM. Migracja dała możliwość wykorzystania nowych, dostępnych w wersji 10 Db2 cech, co w konsekwencji zwiększa bezpieczeństwo i komfort korzystania z systemu zarówno przez pracowników instytucji, jak i jego klientów.

Zwiększenie wydajności systemu oraz możliwość jego rozbudowy z wykorzystaniem nowych cech jest szczególnie istotne ze względu na poszerzający się zakres statutowych działań ZUS. Wcześniejszy proces migracji w środowisku produkcyjnym został poprzedzony okresem przygotowawczym. Opracowano wtedy procedury migracyjne oraz przeprowadzono testy wszystkich elementów systemu, które korzystają bezpośrednio lub pośrednio z centralnej bazy danych Db2. - Okres przygotowawczy wykorzystano do przystosowania całości systemu, aby w sposób optymalny korzystał z nowej wersji motoru bazy danych. Konieczne były prace po stronie bazy danych, które optymalizowały instrukcje SQL wykonywane z aplikacji KSI. W okresie tym miały miejsce liczne porównania kosztów utylizacji zasobów, wytworzenia obejść i poprawek oraz zapewnienia kompatybilności z aplikacjami, które korzystają z bazy Db2 w bardzo szerokim zakresie jej możliwości – mówi Marcin Dawidczyk, kierownik projektu po stronie Comarch.

System IBM Db2 w ZUS jest największą instalacją systemu w Polsce i jedną z większych w Europie. Aby zweryfikować jaki wpływ na poszczególne elementy będzie miała nowa wersja bazy danych, przeprowadzono zarówno testy funkcjonalne, jak i wydajnościowe. Sam proces migracji środowiska produkcyjnego został podzielony na kilka etapów. Etap pierwszy obejmował migrację do wersji 10 CM (ang. Conversion Mode), etap drugi obejmuje migrację do wersji 10 NFM (ang. New Function Mode) i jest planowany na maj 2021 r. Natomiast docelową wersją jest Db2 v12, planowana do końca roku 2021. Ze względu na fakt, że Kompleksowy System Informatyczny ZUS wymaga ciągłości działania (system pracuje w trybie 24/7/365), szczególnie istotne było przeprowadzenie wszystkich prac w sposób, który nie będzie uciążliwy zarówno dla klientów, jak i pracowników zakładu.

Przed przystąpieniem do migracji sporządzono dokładny harmonogramu uwzględniający wszystkie aspekty działania systemu. - Przygotowania do migracji do wyższej wersji bazy danych zbiegły się w czasie z wdrożeniem ogromnie ważnych dla Zakładu zmian realizujących tzw. tarczę antykryzysową. To czas, w którym cała praca ZUS była krytycznie ważna dla państwa i gospodarki. Projekt podwyższenia wersji Db2 nie mógł zaburzyć pracy szybko pojawiających się zmian w przetwarzaniu, na przykład obsługi kolejnych wniosków. Dodatkowo rosnące przetwarzanie systemu w związku z kolejnymi akcjami biznesowymi i szybko zmieniającym się ustawodawstwem rodziły obawę iż dotychczasowa baza danych, na obecnych zasobach sprzętowych, osiągnie próg wydajności. Dlatego upgrade bazy danych w tym okresie był niezwykle trudny ale też bardzo potrzebny – dodaje Marcin Dawidczyk.

Zdaniem specjalistów IBM, którzy od ponad 20 lat administrują systemem Db2 w ZUS była to najbardziej wymagająca operacja podniesienia wersji bazy danych od początku powstania systemu KSI. - Wyzwaniem była weryfikacja i dostosowanie nie tylko aplikacji i procedur eksploatacyjnych, ale i całego środowiska systemowego i narzędziowego zarządzającego przetwarzaniem jednej z największych baz operacyjnych na platformie Mainframe. Tym bardziej że poprzednia operacja podniesienia wersji Db2 miała miejsce 8 lat temu - wyjaśnia szef zespołu usług IBM Mainframe, Maciej Rowiński.

Wspólny wysiłek specjalistów ZUS, IBM i Comarch umożliwił zrealizowanie zaplanowanych prac, które zakończyły się uzyskaniem stabilnego środowiska opartego o IBM Db2 w wersji 10 CM w niespełna 10 miesięcy.

- Przeprowadzenie migracji było zadaniem złożonym, wymagającym precyzyjnego zaplanowania zarówno w obszarze technologicznym, jak również organizacyjnym. Migracja nie mogła spowodować i nie spowodowała przestoju w funkcjonowaniu systemu. Uważam to za ogromny sukces zespołów realizujących migrację tj. ZUS, IBM i Comarch – mówi Włodzimierz Owczarczyk Członek zarządu ZUS ds. IT.