SLIM VAT 2.0 

Pierwszy pakiet SLIM VAT został wprowadzony 1 stycznia 2021 roku. Zwierał on szereg zmian, których głównym celem było uproszczenie systemu podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług. W przeciwieństwie do poprzedniego pakietu, SLIM VAT 2.0 zostanie wprowadzony trzema aktami prawnymi:

1. ustawą z 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe,
2. rozporządzeniem Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 17 czerwca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wystawiania faktur,
3. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który dopiero trafił do Sejmu i jest procedowany.

Zmiany, zaproponowane w tym ostatnim projekcie, dotyczyć będą wprowadzenia e-faktur ustrukturyzowanych, czyli faktur wystawianych (rejestrowanych) i przesyłanych za pośrednictwem specjalnej aplikacji Ministerstwa Finansów. 

Zaproponowane zmiany należy ocenić pozytywnie, jednak nie wprowadzają one rewolucji. Najważniejsze z nich podyktowane były wyrokami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej czy orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego. Chodzi oczywiście o zmiany w zakresie rozliczenia WNT czy importu usług, ale także ulgi na złe długi. Dopuszczono też możliwość złożenia oświadczenia o wyborze opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości w akcie notarialnym. 

Ulga na złe długi

Zgodnie z uchwalonymi przepisami, warunki skorzystania z ulgi na złe długi zostały złagodzone. W przypadku sprzedaży towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika VAT czynnego, który nie zapłacił za tę fakturę, chcąc skorygować podatek należny, muszą być spełnione tylko dwa warunki:

1. wierzyciel musi być zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2. od wystawienia faktury nie może upłynąć więcej niż 3 lata, licząc od końca roku, w którym została ona wystawiona.

W przypadku dostaw do podmiotów innych niż podatnik VAT czynny, należy spełnić jeden z trzech warunków, mianowicie:

1. wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub
2. wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym lub
3. wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.

Uproszczenia zaproponowane przez fiskusa

Jako pozytywną zmianę należy ocenić wydłużenie terminu na złożenie VAT-26, czyli informacji o wykorzystaniu samochodu osobowego wyłącznie do celów związanych z działalnością gospodarczą. Do końca września należy to zrobić w ciągu 7 dni od poniesienia pierwszego wydatku, a od października do 25 dnia następnego miesiąca. 

Wprowadzono również pewne uproszczenia w funkcjonowaniu rachunku VAT. Od października 2021 r. między innymi będzie można przekazywać środki zgromadzone na tym rachunku w jednym banku, na rachunek VAT w innym banku. Do tej pory taka możliwość była w obrębie jednego banku. 

Kolejną zmianą jest możliwość wykazania podatku naliczonego z nieodliczonej faktury poprzez skorygowanie deklaracji nie tylko w okresie, kiedy tę fakturę otrzymano, ale również w następnych dwóch (dla podatników rozliczających się kwartalnie) lub trzech (dla podatników rozliczających się miesięcznie) okresach. Do końca września korekta deklaracji musiała dotyczyć okresu, w którym uzyskano prawo do odliczenia podatku naliczonego. 

Ostatnią zmianą, wprowadzoną rozporządzeniem, a nie ustawą, jest możliwość uznania za fakturę biletu, wystawionego przez podmiot świadczący usługi przewozu osób i potwierdzającego przejazd na dowolną odległość.

Zmiany doprecyzowujące

Część zmian ma charakter doprecyzowujący. Dotyczy to transakcji łańcuchowych czy chwili zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu usług czy nabycia towarów, gdy podatnikiem jest nabywca. Zmiany te nie mają charakteru merytorycznego, a jedynie mają jednoznacznie wskazać sposób postępowania.

Planowane zmiany

W Sejmie znajduje się projekt ustawy, która zgodnie z informacją na stronach internetowych Ministerstwa Finansów, również stanowi pakiet SLIM VAT 2.0. Zmiany tam proponowane dotyczą w znacznej mierze e-faktur, czyli faktur, które będą ustrukturyzowane i przesyłane przez portal prowadzony przez Ministerstwo Finansów. 

Bez zmian w przypadku 20% sankcji

Niestety, w pakiecie SLIM VAT 2.0 brak jest regulacji, które wdrażałyby do ustawy tezy wyroku TSUE. Przypomnijmy, że wyrok ten zakwestionował automatyzm stosowania sankcji 20% w VAT.

Krzysztof Niemiec - doradca podatkowy z kilkunastoletnim doświadczeniem zdobytym w organach administracji skarbowej oraz firmach doradztwa podatkowego. Na co dzień współpracuje z serwisem Allex.info.

Serwis ten informuje o wszystkich zmianach prawnych i podatkowych, rekomenduje konkretne rozwiązania oraz umożliwia konsultacje online z prawnikiem lub doradcą podatkowym.