Zmiany podatkowe w 2024 i 2025 r.

Nowe regulacje prawne, obejmujące m.in. odroczenie wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur, wprowadzenie JPK CIT, preferencyjne zasady rozliczania PIT metodą kasową oraz zmiany w podatku od nieruchomości, znacząco wpłyną na sposób prowadzenia działalności gospodarczej. W artykule omawiamy szczegółowo najważniejsze modyfikacje, ich konsekwencje oraz okresy przejściowe, jakie zostały zaproponowane przez ustawodawcę.

Odroczenie wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF)

Istotną kwestią w 2024 r. było odroczenie wprowadzenia obligatoryjnego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Zlecony przez Ministerstwo Finansów audyt w sprawie KSeF wykazał wiele nieprawidłowości. Jednym z głównych problemów była źle zaprojektowana architektura IT, która znacznie ograniczyła przepustowość systemu. W konsekwencji, MF zdecydowało o zmianie terminów wprowadzania KSeF. System ten wejdzie w życie dopiero w 2026 r. (od 1 lutego 2026 r. dla podatników, których obrót w roku wcześniejszym przekroczył 200 mln PLN, natomiast od 1 kwietnia 2026 r. – dla pozostałych).

Zaproponowano również szereg okresów przejściowych. Do końca lipca 2026 r. podatnicy będą mieli możliwość wystawiania faktur na kasach rejestrujących oraz w tym samym okresie nie będzie obowiązywał wymóg podawania numeru KSeF podczas płatności za e-faktury. Do końca 2026 r. będzie mógł być stosowany fakultatywny tryb „offline” (po okresie przejściowym - tylko w przypadku awarii). Oprócz tego do końca września 2026 r. system nie będzie obowiązkowy dla podmiotów, których transakcje obejmują kwoty do 450 zł (pojedyncza faktura), a łączna sprzedaż miesięczna nie przekracza 10 tys. zł. Zaproponowano także możliwość dobrowolnego wystawiania e-faktur dla konsumentów oraz dodawania załączników do e-faktur.

Nowy obowiązek raportowania w formie JPK CIT

Kolejną zmianą podatkową, o której warto wspomnieć, jest tzw. JPK CIT, czyli nowy obowiązek przesyłania danych z ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej bezpośrednio do organów podatkowych. Podatkowe grupy kapitałowe oraz podatnicy, których przychody za poprzedni rok przekroczyły równowartość 50 mln EUR będą zobowiązane do złożenia JPK CIT już za 2025 r. (czyli co do zasady w terminie do 31 marca 2026 r.). Podatnicy, którzy są jednocześnie czynnymi podatnikami VAT i są obowiązani przesyłać pliki JPK_VAT, będą musieli składać JPK CIT za 2026 r. Pozostali podatnicy będą zobowiązani do raportowania za 2027 r.

W ramach JPK CIT występują 2 struktury logiczne tj. JPK_KR_PD, czyli struktura zawierająca dane ksiąg rachunkowych na potrzeby rozliczenia podatku dochodowego oraz JPK_ST_KR, która ma zawierać dane dotyczące ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (przy czym MF proponuje odroczenie w czasie obowiązku złożenia tej ostatniej struktury).

PIT kasowy – preferencyjne zasady opodatkowania od 2025 roku

Trzecią ważną modyfikacją jest PIT kasowy, czyli preferencyjny sposób ujmowania przychodów dla celów podatkowych, który będzie obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Przy wykorzystaniu metody kasowej, podatnicy będą mogli ujmować przychody w momencie uzyskania faktycznej zapłaty, a nie tak jak dotychczas memoriałowo, czyli w chwili powstania należności. Jednym z obowiązków podatnika korzystającego z metody kasowej będzie prowadzenie ewidencji faktur dokumentujących rozliczane kasowo przychody. Do korzyści tego ułatwienia można zaliczyć poprawę płynności finansowej, zmniejszenie ryzyka niewypłacalności, brak konieczności sięgania po zewnętrzne źródła finansowania oraz zabezpieczenie przed zatorami płatniczymi.

Możliwość rozliczania się metodą kasową jest przewidziana dla podmiotów prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, które nie prowadzą ksiąg rachunkowych a ich przychody z prowadzonej działalności gospodarczej w roku bezpośrednio poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły równowartości 1 mln zł.

W celu skorzystania z kasowego PIT-u podatnik będzie zobowiązany do poinformowania właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego o wyborze kasowego opodatkowania. Oświadczenie należy złożyć w formie pisemnej do 20 lutego roku podatkowego lub do 20. dnia miesiąca po rozpoczęciu działalności w roku podatkowym. Gdyby podatnik chciał zrezygnować z kasowego ujmowania przychodów, to może to zrobić składając oświadczenie o rezygnacji do 20 lutego danego roku podatkowego.

Zmiany w podatku od nieruchomości od 2025 roku

Czwartą istotną zmianą w prawie podatkowym jest nowelizacja dotycząca podatku od nieruchomości. Nowe przepisy wchodzą w życie 1 stycznia 2025 r. W ramach nowelizacji została wprowadzona autonomiczna, niezależna od definicji z Prawa budowlanego definicja budynku i budowli, a także obiektu budowlanego. Oprócz tego w ustawie w załączniku nr 4 enumeratywnie wskazano, co stanowi budowlę w rozumieniu podatku od nieruchomości. W związku z wprowadzeniem nowych przepisów podatnicy powinni dokonać weryfikacji obiektów dla celów podatku od nieruchomości z perspektywy nowych definicji ustawowych.

Orzecznictwo dotyczące dokumentacji eksportowej a stawka VAT 0%

Oprócz zmian w samych przepisach należy zwrócić uwagę na istotne kwestie wynikające z orzecznictwa i praktyki organów podatkowych. Tutaj warto wskazać na sporne ostatnio zagadnienie posługiwania się dokumentami innymi niż celne jako podstawą do stosowania stawki VAT 0% w eksporcie. Jeszcze 2022 r. Dyrektor KIS wydawał liczne interpretacje podatkowe, dopuszczające alternatywne stosowanie dokumentów innych niż standardowy komunikat celny IE599. W 2023 r. to podejście się zmieniło i organy podatkowe zaczęły odmawiać możliwości zastosowania innych dokumentów niż IE599. Jednak najnowsze orzecznictwo sądów administracyjnych jest pozytywne dla podatników. W świetle wyroków sądów administracyjnych przedsiębiorcy mogą korzystać również z innych dokumentów niż IE599 w celu udokumentowania eksportu towarów i zastosowania stawki 0% VAT.

Podsumowanie

Planowane zmiany w prawie podatkowym w latach 2024 i 2025 wprowadzają zarówno ułatwienia, jak i nowe obowiązki dla przedsiębiorców. Kluczowym wyzwaniem będzie dostosowanie procesów księgowych i podatkowych do nowych wymagań, zwłaszcza w kontekście KSeF i JPK CIT. Jednocześnie warto zauważyć, że zmiany takie jak PIT kasowy mogą pozytywnie wpłynąć na płynność finansową małych przedsiębiorstw.

W obliczu nadchodzących zmian szczególnego znaczenia nabiera wybór odpowiedniego dostawcy systemu ERP. Dobrze dobrane oprogramowanie nie tylko ułatwi dostosowanie się do nowych przepisów, ale także zapewni sprawne zarządzanie procesami księgowymi i podatkowymi.

Autor tekstu

Władysław Varga TAX PARTNER, Taxpoint Sp. z o.o. Doradztwem podatkowym zajmuje się od 2001 r. Autor wielu publikacji na tematy podatkowe w literaturze fachowej oraz glos do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, współautor komentarza do Dyrektywy VAT oraz twórca komentarza do Drugiej Dyrektywy Fakturowej.