Dyrektywa NIS2: Wpływ na sektor finansowy i nowe regulacje

Transformacja cyfrowa i rosnące uzależnienie od technologii przyniosły sektorowi finansowemu nowe wyzwania, szczególnie w obszarze cyberbezpieczeństwa. Właśnie tym zagadnieniem zajmuje się dyrektywa NIS2, która wchodzi w życie na terenie Unii Europejskiej.

Wprowadzenie do dyrektywy NIS2

Dyrektywa NIS2 to nowe ramy prawne w zakresie cyberbezpieczeństwa w Unii Europejskiej, mające na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych we wszystkich państwach członkowskich. Wprowadzenie dyrektywy jest odpowiedzią na rosnące zagrożenia cybernetyczne, które mogą destabilizować kluczowe sektory gospodarki i zagrażać bezpieczeństwu obywateli.

Dyrektywa NIS2 rozszerza przepisy dotyczące ochrony sieci i systemów informatycznych, obejmując nowe sektory i podmioty, które wcześniej nie były objęte regulacjami. W szczególności, dyrektywa nakłada obowiązki na podmioty kluczowe, takie jak banki, firmy ubezpieczeniowe oraz dostawców usług zaufania, które odgrywają strategiczną rolę w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.

Celem dyrektywy jest ustanowienie wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa, co ma zapewnić lepszą ochronę przed zagrożeniami cybernetycznymi oraz zwiększyć odporność infrastruktury cyfrowej. Dzięki temu, państwa członkowskie będą mogły skuteczniej współpracować w zakresie zarządzania ryzykiem i reagowania na incydenty bezpieczeństwa komputerowego, co przyczyni się do zwiększenia zaufania obywateli i przedsiębiorstw do infrastruktury cyfrowej.

dyrektywa NIS2

Czym jest dyrektywa NIS2 i jaki jest jej cel?

Wyobraźmy sobie europejską firmę energetyczną, która padła ofiarą poważnego cyberataku na swoje systemy IT. Incydent ten sparaliżował dostawy energii w trzech państwach członkowskich UE. Dyrektywa NIS2 została stworzona m.in. po to, by zapobiegać takim sytuacjom poprzez zaostrzenie wymogów bezpieczeństwa oraz lepszą koordynację działań pomiędzy państwami. W przypadku sektora finansowego podobnym ryzykiem może być atak hakerski na sieć bankową, który mógłby zdestabilizować całą gospodarkę.

NIS2, czyli „Dyrektywa o bezpieczeństwie sieci i informacji”, to aktualizacja wcześniejszej dyrektywy NIS z 2016 roku. Jej głównym celem jest zwiększenie odporności cybernetycznej kluczowej infrastruktury w całej Unii Europejskiej. Obejmuje ona zaostrzone wymagania dotyczące ochrony sieci i systemów, które są niezbędne dla funkcjonowania gospodarki i społeczeństwa. Dyrektywa NIS2 rozszerza zakres wcześniejszej legislacji, obejmując nowe sektory oraz wzmacniając współpracę między krajami UE w walce z cyberzagrożeniami.

Kluczowym filarem NIS2 jest prewencja, czyli wdrażanie solidnych środków bezpieczeństwa minimalizujących ryzyko cyberataków. Ponadto kładzie nacisk na reakcję i odbudowę po incydencie, co obejmuje skuteczne raportowanie oraz działania mające na celu ograniczenie szkód. Dzięki temu NIS2 zapewnia kompleksowe podejście do ochrony nie tylko systemów technologicznych, ale także zaufania obywateli i przedsiębiorstw do infrastruktury cyfrowej.

Zakres stosowania dyrektywy NIS2

Dyrektywa NIS2 ma szerokie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, nakładając obowiązki na podmioty kluczowe i ważne. Do podmiotów kluczowych zaliczają się te, które kwalifikują się jako średnie przedsiębiorstwa, czyli zatrudniające co najmniej 50 osób oraz osiągające roczne obroty lub roczną sumę bilansową wynoszącą co najmniej 10 mln EURO. W zakres stosowania dyrektywy wchodzą również operatorzy usług kluczowych oraz dostawcy usług zaufania, którzy odgrywają strategiczną rolę w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Dzięki temu dyrektywa ma na celu zapewnienie wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa w całej Unii, chroniąc kluczowe sektory gospodarki przed zagrożeniami cybernetycznymi.

dyrektywa NIS2

Kogo dotyczą nowe regulacje NIS2?

Za przykład może posłużyć mała regionalna firma ubezpieczeniowa, która dotychczas nie musiała martwić się o cyberbezpieczeństwo, gdyż nie była uznawana za kluczowy podmiot. Dyrektywa NIS2 zmienia jednak zasady gry, zmuszając takie firmy do wdrażania środków bezpieczeństwa, takich jak szyfrowanie danych klientów czy monitoring podejrzanych działań. To wymaga inwestycji w technologie oraz szkolenia pracowników, jednocześnie podnosząc standardy bezpieczeństwa.

Nowe przepisy rozszerzają krąg podmiotów objętych regulacjami. O ile wcześniejsza dyrektywa koncentrowała się głównie na dostawcach kluczowych usług, takich jak energetyka, transport czy opieka zdrowotna, NIS2 obejmuje szersze spektrum sektorów. Kluczowym obszarem staje się również sektor finansowy, w tym bankowość i ubezpieczenia, które uznawane są za krytyczne dla stabilności europejskiej gospodarki.

Co zmienia dyrektywa NIS 2 w sektorze finansowym?

Dyrektywa NIS2 wprowadza istotne zmiany w funkcjonowaniu instytucji finansowych. Banki i firmy ubezpieczeniowe będą zobowiązane do regularnego przeprowadzania analiz ryzyka cybernetycznego oraz wdrażania odpowiednich środków zapobiegawczych. Wymagane będą także systemy umożliwiające monitorowanie i wykrywanie podejrzanych działań w czasie rzeczywistym.

Nowością jest również obowiązek raportowania incydentów cybernetycznych odpowiednim organom w wyznaczonych ramach czasowych. Oznacza to, że instytucje finansowe będą musiały posiadać jasno określone plany zarządzania kryzysowego, aby móc szybko i skutecznie reagować.

dyrektywa NIS2

Obowiązki i wymagania zarządzania ryzykiem w cyberbezpieczeństwie

Podmioty objęte dyrektywą NIS2 muszą spełniać szereg wymagań związanych z zarządzaniem ryzykiem w cyberbezpieczeństwie. Przede wszystkim, muszą wdrożyć skuteczne środki zarządzania ryzykiem w cyberbezpieczeństwie, które obejmują zarówno techniczne, jak i organizacyjne aspekty. Ważnym elementem jest zapewnienie bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych, co wymaga regularnych audytów i aktualizacji zabezpieczeń. Ponadto, podmioty muszą dbać o bezpieczeństwo danych, wdrażając odpowiednie procedury ochrony przed nieautoryzowanym dostępem i utratą danych. W przypadku incydentów bezpieczeństwa komputerowego, podmioty są zobowiązane do szybkiego reagowania i informowania odpowiednich organów. Współpraca z innymi podmiotami w zakresie cyberbezpieczeństwa jest kluczowa, aby zapewnić spójność i skuteczność działań na poziomie krajowym i unijnym.

Przygotowanie do nowych regulacji

Przygotowanie do wdrożenia dyrektywy NIS2 wymaga wieloaspektowego podejścia, obejmującego działania prawne, organizacyjne, techniczne oraz proceduralne. Przedsiębiorstwa finansowe muszą podjąć szereg kroków, aby spełnić nowe wymagania i zapewnić zgodność z regulacjami.

Pierwszym krokiem jest zatrudnienie specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa, którzy będą odpowiedzialni za wdrożenie i monitorowanie środków zarządzania ryzykiem w cyberbezpieczeństwie. Kluczowe jest również wdrożenie systemów zarządzania ryzykiem, które pozwolą na identyfikację, ocenę i minimalizację zagrożeń związanych z bezpieczeństwem sieci i systemów informatycznych.

Przedsiębiorstwa powinny również utworzyć dedykowany zespół odpowiedzialny za cyberbezpieczeństwo, który będzie monitorował i reagował na incydenty bezpieczeństwa komputerowego.

Ponadto, przedsiębiorstwa muszą wdrożyć politykę analizy ryzyka i bezpieczeństwa systemów informatycznych, która obejmuje obsługę incydentów, ciągłość działania oraz zarządzanie kryzysowe. Kluczowe jest również zarządzanie kopiami zapasowymi i przywracanie normalnego działania po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, co zapewni minimalizację skutków ewentualnych incydentów.

Dzięki kompleksowemu podejściu do przygotowań, przedsiębiorstwa finansowe będą mogły skutecznie spełnić wymagania dyrektywy NIS2 i zapewnić wysoki poziom cyberbezpieczeństwa, co przyczyni się do zwiększenia zaufania klientów i partnerów biznesowych.

dyrektywa NIS2

Konsekwencje nieprzestrzegania dyrektywy NIS2

Nieprzestrzeganie wymogów dyrektywy NIS2 może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i reputacyjnych. Podmioty kluczowe, które nie spełnią obowiązków wynikających z dyrektywy, mogą zostać ukarane grzywną do 10 mln EURO, natomiast podmioty ważne mogą zostać ukarane grzywną do 7 mln EURO. Oprócz sankcji finansowych, nieprzestrzeganie dyrektywy może skutkować utratą zaufania klientów i partnerów biznesowych, co może mieć długotrwałe negatywne skutki dla reputacji przedsiębiorstwa. Dlatego tak ważne jest, aby podmioty objęte dyrektywą podjęły odpowiednie kroki w celu zapewnienia zgodności z nowymi regulacjami i ochrony przed zagrożeniami cybernetycznymi.

Dyrektywa NIS2 – wyzwanie czy szansa dla sektora finansowego?

Chociaż wdrożenie nowych standardów wymaga nakładów finansowych i organizacyjnych, dyrektywa NIS2 stanowi szansę na zwiększenie odporności na cyberzagrożenia oraz umocnienie zaufania klientów. To impuls dla sektora finansowego, by stał się liderem w obszarze cyberbezpieczeństwa.

Więcej informacji o sektorze finansowym

Skontaktuj się z ekspertem Comarch

Powiedz nam o potrzebach Twojej firmy. Znajdziemy idealne rozwiązanie.